Yazılımların artık sadece işlevsel değil, duygusal olarak da kullanıcıya hitap etmesi bekleniyor. Duygu tabanlı arayüzler (Affective UI) kullanıcıyla empati kuran yeni nesil sistemleri temsil ediyor.

 Duygu Tabanlı Arayüz Nedir?

Duygu tabanlı arayüzler (Affective Interfaces), kullanıcıların duygusal durumlarını algılayarak buna uygun yanıtlar verebilen yazılım sistemlerini ifade eder. Bu tür arayüzler, geleneksel kullanıcı deneyimini derinleştirerek, yazılım ile insan arasında duygu temelli bir bağ kurmayı amaçlar.

 Nasıl Çalışır?

Bu arayüzler, çeşitli sensörler ve yapay zeka algoritmaları ile çalışır. Kullanıcının:

• Yüz ifadeleri (kamera ile)
• Ses tonu ve hızı (mikrofonla)
• Fiziksel hareketleri (ivmeölçer veya giyilebilir cihazlarla)
• Metin analizi (duygusal tonlama analizi)

gibi verilerden anlık duygu durumu çıkarılır. Yazılım bu duyguya uygun arayüz tepkisi verir.

 Örnek Kullanım Alanları

 Gerçek Hayattan Örnekler

• Replika adlı yapay zeka sohbet uygulaması, kullanıcının ruh halini analiz ederek empati kurmaya çalışıyor.
• Ellie, ABD Ordusu için geliştirilen bir yapay terapist, mikro ifadelerden depresyon belirtilerini tanımlayabiliyor.
• Samsung ve Huawei, bazı cihazlarında kamera ile kullanıcının duygusal halini analiz eden arayüzler geliştirdi.

 Gizlilik ve Etik Düşünceler

Duygu analizi çok hassas veriler üretir. Bu nedenle:

• Kullanıcının izni olmadan duygusal veri toplanmamalı
• Veriler şeffaf bir şekilde yönetilmeli
• Yapay zeka sistemleri önyargısız olmalı
• Yanıltıcı manipülasyonlar etik dışıdır